Dışkıda Gizli Kan Testi Boşuna Mı Yapılıyor?

Dünya çapında her yıl yaklaşık bir milyon kolorektal kanser (KRK) tanısı konulurken, 500.000 hasta KRK nedeniyle kaybedilmektedir. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın 2007-2008 yıllarında on iki ildeki kanser kayıt merkezi verilerine göre, KRK görülme sıklığı açısından tüm kanserler içinde % 7,8 ile kadınlarda üçüncü ve % 7,5 ile erkeklerde dördüncü sırada yer almaktadır.

90’lı yıllarda yapılan çalışmalar tarama ve izlemin KRK mortalitesini azalttığını göstermiştir. Günümüzde ülkemizde de 50-70 yaş arası kadın ve erkeklerde kolorektal patolojileri erken tespit amacıyla aile hekimlikleri ve KETEM tarafından GGK testi uygulanarak ulusal bir tarama programı yürütülmektedir.

Finlandiya 2004 yılından bu yana ülkemizde de kullandığımız ile aynı yöntemle gaytada gizli kan (guaiac) uygulamasını rutin olarak uygulamaktadır. Bu ülkede GGK testi ile taranan 800.000 çalışma grubu ve tarama yapılmayan 800.000 kontrol grubu ile yapılan bir karşılaştırma çalışmasında gruplar arasında kanser mortalitesi bakımından bir fark bulunmamış. Sonuç olarak araştırmacılar Sağlık politikaları belirlenirken araştırma temelli olmalı yönünde uyarıda bulunmuşlar

Güncel sağlık servis programlarında GGK ile KRK tarama uygulamalarının tekrar değerlendirilmesi gerektiği ve rutin sağlık uygulamasına yeni bir test eklemeden önce etkinliğinin araştırmalarla değerlendirilmesi gerektiği başka bir deyişle Sağlık politikaları belirlenirken araştırma temelli olması gerektiği sonucuna varmışlardır.

Kaynak: Effectiveness of screening for colorectal cancer with a faecal occult-blood test, in Finland

http://bmjopengastro.bmj.com/doi/full/10.1136/bmjgast-2015-000034